Wytworzeie promieni X

Dla wytworzenia promieni X konieczne jest zastosowanie w rurce próżniowej pewnego minimalnego napięcia, na ogół tym wyższego, im większa jest częstotliwość drgań. Podczas stopniowego zwiększania napięcia prążki widma danego pierwiastka nie pojawiają się pojedynczo, lecz po przekroczeniu napięcia minimalnego występuje od razu cała seria. Spośród wymienionych trzech serii, najniższego napięcia wymaga wywołanie serii M, wyższego — serii L, najwyższego — serii K.

Teoria Bohra tłumaczy powstawanie promieni X tym, że pod wpływem promieni katodowych zostaje wyrzucony ze swego miejsca elektron położony na jednym z głębszych poziomów energetycznych. Usunięcie elektronu wymaga tym większej energii (zastosowania tym wyższego napięcia w rurce próżniowej), im na głębszym poziomie elektron jest położony. W ten sposób tłumaczy się kolejność pojawiania się poszczególnych serii widma promieni X w miarę zwiększania napięcia. Na miejsce opróżnione przez wyrwanie elektronu z głębszego poziomu „przeskakują” elektrony z poziomów wyższych. Wydziela się przy tym duży kwant energii, odpowiadający promieniowaniu o dużej częstotliwości. Seria K pojawia się, gdy przeskok elektronu kończy się na poziomie o głównej liczbie kwantowej 1, seria L — na poziomie o głównej liczbie kwantowej 2 itd.

Dla prążków Ka, powstających na skutek przeskoku elektronu z poziomu 2 na poziom 1, wzór Moseleya może być przedstawiony w następującej postaci: ’ j = f ty/AZ-1)2 = %(-Z-l)2 (VIII, 19)