Wzory strukturowe

Pewne grupy atomów, wchodzące w skład cząsteczek (tzw. rodniki), jak grupa amonowa NH4, wodorotlenowa OH, grupa SO4 i inne reszty kwasowe, przechodzą podczas reakcji chemicznych jako całość z jednych cząsteczek do drugich. Wynika stąd, że wiąż międzyatomowa wewnątrz takiej grupy jest ściślejsza niż połączenie całej grupy z resztą cząsteczki. Cząsteczka chemiczna nie przedstawia więc bezładnego skupiska atomów, są one połączone w niej w pewnym porządku. Słowem, cząsteczka ma swoją budową wewnętrzną.

Zadanie wyjaśnienia budowy cząsteczki polega według B u 11 e r 0- w a na stwierdzeniu, jakie atomy i w jakiej liczbie wchodzą w skład cząsteczki, jaki jest porządek ich powiązania ze sobą oraz rozmieszczenie wzglądem siebie, i wreszcie jaka jest istota sił działających między atomami wewnątrz cząsteczki.

Z zagadnieniem budowy cząsteczek łączy się bezpośrednio sprawa wartościowości pierwiastków, jako liczby wskazującej, ile atomów innych pierwiastków może łączyć się bezpośrednio z danym atomem lub też ile dany atom ma kierunków działania sił powinowactwa chemicznego, łączących go z innymi atomami (§ 29).

Dla uzmysłowienia budowy wewnętrznej cząsteczek za pomocą odpowiedniego modelu graficznego służyć mogą tzw. wzory budowy (strukturowe). We wzorach tych przedstawia się wartościowość atomów za pomocą kresek, łączących symbole tych atomów, które są ze sobą związane w cząsteczce bezpośrednio. Liczba kresek, zakończonych przy symbolu pierwiastka, jest równa jego wartościowości w danym związku. Wzory budowy najprostszych związków wyglądają, jak następuje: H—Cl, H-O-H. Mg=G, N—H, 0=0=0 itp.