Cząsteczka biegunowa wytwarza dokoła siebie pole elektryczne o dość znacznym natężeniu, podczas gdy w przypadku symetrycznego rozmieszczenia ładunków w cząsteczce pole wytworzone przez .te ładunki koncentruje się prawie wyłącznie wewnątrz cząsteczki. Wskutek tego cząsteczka biegunowa działa znacznie większymi siłami na cząsteczki sąsiednie niż niebiegunowa. Stąd skłonność cząsteczek bie gunowych do asocjacji, czyli łączenia się z sobą w mniej lub bardziej trwałe zespoły, a z tego powodu wyższa temperatura wrzenia i temperatura topnienia substancji o cząsteczkach biegunowych.
Badanie momentu dipolowego cząsteczek prowadzić może niekiedy do ważnych wniosków dotyczących ich budowy wewnętrznej. Wlasr ności dwusiarczku węgla, CS2, wskazują np. na to, że moment dipolowy jego cząsteczki jest równy zeru. Oznacza to, że atomy wchodzące w jej skład ułożone są, podobnie jak w cząsteczce CO2 na jednej prostej, atom węgla w środku, atomy siarki po obu stronach w jednakowej od niego odległości. Natomiast cząsteczka wody zbudowana tak samo z trzech atomów, dwu jednakowych i trzeciego odmiennego, wykazuje dość znaczny moment dipolowy. Stoi to w związku z trójkątnym kształtem cząsteczek H20 (rys. 51). Cząsteczka nadtlenku wodoru H2O2, mająca moment dipolowy jeszcze większy (2,1 D), zbudowana jest również niesymetrycznie. Składa się ona z dwóch grup OH połączonych ze sobą poprzez atomy tlenu położone w odległości 1,49 A. Oba wiązania O—H tworzą z wiązaniem O—O kąty 97°, nie leżą jednak w tej samej płaszczyźnie, lecz są skręcone względem siebie o 94° (rys. 54). Wskutek trwałego momentu dipolowego cząsteczek nadtlenek wodoru posiada wysoką stałą dielektryczną (93,7 w 0°C). Rośnie ona jeszcze bardziej wskutek dodawania wody i osiąga maksimum (120) dla mieszaniny o zawartości ok. 65% H202. Również dość znaczny moment dipolowy amoniaku wynika z piramidalnego kształtu jego cząsteczek (rys. 52),
Leave a reply