You are here: Home > Bez kategorii > Badanie sieci przestrzennych kryształów promieniami X cz. II

Badanie sieci przestrzennych kryształów promieniami X cz. II

Promień pierwotny równoległy do osi 2 monokryształu film-próbka 52 mm zewnętrznej następuje takie rozszczepienie promienia na wiązkę przechodzącą i odbitą. Poszczególne wiązki odbite od różnych płaszczyzn interferują ze sobą. Wzajemne ich wzmocnienie może nastąpić tylko wtedy, gdy różnica drogi promieni interferujących równa jest całkowi- tej wielokrotności długości fali. Z rysunku 72 można odczytać, że różnica drogi dwu wiązek odbitych na sąsiednich płaszczyznach sieci przestrzennej wynosi:

(BD+DC)-AC=BD + DFBE = EFCF sin

Odległość d jest zależna jedynie od rodzaju kryształu oraz badanej płaszczyzny krystalicznej (w nieznacznym stopniu także od temperatury). Wynika stąd, że wzajemne wzmacnianie się ugiętych wiązek nastąpi tylko dla ściśle określonych wartości kąta a pomiędzy wiązką padającą a płaszczyzną kryształu. Mierząc ten kąt można obliczyć d, jeśli znana jest długość fali użytego promieniowania lub odwrotnie. Stosując metodę Braggów do różnych płaszczyzn tego samego kryształu można dokładnie określić sposób rozmieszczenia poszczególnych elementów budowy w jego sieci przestrzennej.

Podobna do metody Braggów jest tzw. metoda obracanego kryształu, w której pojedynczy kryształ badanej substancji umieszczony na drodze wiązki promieni X o określonej długości fali obracany jest dokoła osi pionowej. Podczas tego obrotu różne płaszczyzny jego sieci przestrzennej kolejno ustawiają się do kierunku wiązki promieni X pod kątem powodującym ich ugięcie zgodnie z równaniem Braggów. Rentge- 'nogram wykonany tą metodą składa się z szeregu obrazów wiązki ugiętej, z których można odczytać strukturę kryształu (rys. 73).

Leave a Reply