Prawa przesunięć Soddy‘ego i Fajansa

Powstające w wyniku przemian promieniotwórczych nowe pierwiastki tworzą się w ilościach tak małych, że obecność ich w badanym preparacie może być wykazana jedynie dzięki wysyłanemu przez nie promieniowaniu. Zwykłe natomiast, choćby najczulsze metody chemii analitycznej zawodzą. Również poznanie własności chemicznych nowych pierwiastków nie da się osiągnąć za pomocą tych metod. Postępuje się więc w ten sposób, że do substancji promieniotwórczej dodaje się jakiegokolwiek znanego pierwiastka o własnościach chemicznych przypuszczalnie podobnych do własności badanego pierwiastka promieniotwórczego. Jeśli teraz oddzielić dodany pierwiastek jednym ze zwykle stosowanych sposobów {strącanie osadu, ekstrakcja za pomocą odpowiednio dobranego rozpuszczalnika itp.), to razem z nim zostanie oddzielony i badany pierwiastek promieniotwórczy. Jeśli np. do minerału uranowego, zawierającego zawsze pewną ilość radu, dodać soli barowej, a następnie strącić bar kwasem siarkowym, to otrzymany osad BaS04 wysyła promienie « o okresie półtrwania i zasięgu charakterystycznym dla promieni

Poznanie własności chemicznych nowoodkrytych pierwiastków promieniotwórczych za pomocą podobnych metod, wykazało, że własności pierwiastka potomnego są w określony sposób zależne od własności pierwiastka macierzystego i rodzaju wysyłanego promieniowania. Zależność ta została ujęta w tzw. prawach przesunięć, wypowiedzianych prawie równocześnie i niezależnie od siebie przez S o d d y’e go i Faja n s a (1913).

– 1. W wyniku przemiany promieniotwórczej, połączonej z wysyłaniem promieni a, powstaje pierwiastek, położony w układzie okresowym o dwa miejsca w lewo od pierwiastka macierzystego. Ciężar atomowy nowego pierwiastka jest o 4 jednostki mniejszy od ciężaru atomowego pierwiastka macierzystego.

– 2. Pierwiastek, powstający na skutek emisji promieniowania !3, ma taki sam ciężar atomowy, jak pierwiastek macierzysty, lecz położony jest w układzie okresowym o jedno miejsce w prawo.

Leave a reply

You may use these HTML tags and attributes: <a href="" title=""> <abbr title=""> <acronym title=""> <b> <blockquote cite=""> <cite> <code> <del datetime=""> <em> <i> <q cite=""> <s> <strike> <strong>