Opisane powyżej dwa rodzaje wiązań międzyatomowych, jonowe i kowalencyjne, stanowią przypadki skrajne, pomiędzy którymi istnieć może szereg typów pośrednich. W przypadku idealnego wiązania kowalencyjnego rozmieszczenie elektronów względem jąder obu połączonych atomów jest zupełnie symetryczne. Środek ładunków dodatnich przypada w tym samym punkcie, co środek ładunków ujemnych. Natomiast w przypadku idealnego wiązania jonowego wszystkie elektrony walencyjne skupiają się dokoła jednego z jąder. Rozmieszczenie ich względem obu jąder łącznie jest więc niesymetryczne, lecz każdy jon wzięty z osobna można uważać za zespół o symetrii kulistej. Środek ładunków dodatnich w takim idealnym wiązaniu jonowym przypada w jądrze atomu elektrycznie dodatniego, środek ładunków ujemnych — w jądrze atomu elektrycznie ujemnego.
Idealne wiązanie kowalencyjne występuje tylko wówczas, gdy łączą się dwa atomy zupełnie jednakowe. Tylko wtedy bowiem wpływ obu jąder na elektrony walencyjne jest jednakowy. W każdym innym przypadku rozmieszczenie elektronów dokoła jąder nie będzie symetryczne, wobec czego wiązanie chemiczne wykazywać będzie pewną biegunowość. Na przykład oba atomy wchodzące w skład cząsteczki chlorku jodu, JC1, mają po 7 elektronów walencyjnych w zasadzie więc wiązanie pomiędzy nimi polega na istnieniu wspólnego dubletu elektronowego, podobnie jak w cząsteczce chloru. Ponieważ jednak jądro atomowe jodu, aczkolwiek ma znacznie wietkszy ładunek dodatni niż jądro chloru (53 ładunki elementarne wobec 17), jest otoczone aż czterema warstwami elektronów osłabiającymi działanie tego ładunku na elektrony walencyjne (jądro chloru zaś tylko dwiema warstwami) — więc powłoka elektronowa jest nieco przesunięta w stronę atomu chloru stanowiącego biegun ujemny cząsteczki jod zaś tworzy biegun dodatni. Wiązanie jest spolaryzowane.
Leave a reply