You are here: Home > Bez kategorii > Badanie sieci przestrzennych kryształów promieniami X

Badanie sieci przestrzennych kryształów promieniami X

Teoria sieciowej budowy kryształów, od dawna już przyjęta powszechnie w krystalografii, otrzymała bezpośrednie potwierdzenie doświadczalne dopiero w 1912 r., gdy Laue ze współpracownikami zastosował promienie X do badania struktury kryształów (§ 76). W me todzie Lauego na płytkę wyciętą z kryształu prostopadle do którejkolwiek z jego osi symetrii rzuca się w kierunku tej osi równoległą wiązkę promieniowania X o rozmaitych długościach fali (rys. 70). Na płycie fotograficznej, ustawionej poza kryształem prostopadle do kierunku promieni, otrzymuje się obok zaczernienia, odpowiadającego wiązce nieugiętej, szereg punktów wytworzonych przez wiązki promieni ugiętych na poszczególnych płaszczyznach sieci przestrzennej kryształu. Zespół tych punktów tworzy na kliszy obraz, którego symetria odpowiada krotności osi symetrii kryształu.

Rysunek 71 przedstawia zdjęcie rentgenowskie wykonane metodą Lauego w Zakładzie Chemii Nieorganicznej Politechniki Łódzkiej na krysztale nadchloranu potasowego, KCIO4, w kierunku dwukrotnej osi symetrii.

Odczytywanie rentgenogramu otrzymanego metodą Lauego, tj. wywnioskowanie ze zdjęcia, w jaki sposób i w jakiej od siebie odległości rozmieszczone są atomy w krysztale, nie jest zadaniem łatwym. W znacznie prostszy sposób strukturę kryształów można rozpoznać metodą B r a g g ó w (ojca i syna). W metodzie tej rzuca się „jednobarwną” (tzn. o dokładnie określonej długości fali 1) wiązkę promieni X na jedną z płaszczyzn kryształu (rys. 72). Promienie ulegają częściowo odbiciu na powierzchni kryształu, częściowo zaś przenikają w głąb sieci przestrzennej. Na każdej płaszczyźnie sieciowej równoległej do powierzchni – 50 kV, 6 mA)

Leave a Reply