Obliczenia stechiometryczne

W piśmiennictwie chemicznym przyjęto zastępować nazwy pierwiastków odpowiednimi symbolami, wprowadzonymi w pierwszej połowie XIX w. przez szwedzkiego chemika Berzeliusa. Symbole te tworzy się biorąc pierwszą literę łacińskiej nazwy pierwiastka, a w razie potrzeby dodając jeszcze jedną z liter dalszych. Otrzymane w ten sposób symbole podane są w trzeciej kolumnie tablicy 2.

Teoria atomistyczna nadaje głębszą treść symbolom chemicznym. Symbol H czy O oznacza nie jakąkolwiek ilość wodoru lub tlenu, lecz symbolizuje pojedynczy atom pierwiastka albo też taką jego ilość, która jest proporcjonalna do jego ciężaru atomowego, np. gramoatom. Takie rozumienie symboli chemicznych pozwala z ich pomocą wyrazić nie tylko jakościowy, lecz także i ilościowy skład związku chemicznego. W tym celu pisze się obok siebie symbole pierwiastków tworzących związek, a liczbę atomów pierwiastka, wchodzących w skład cząsteczki, zaznacza się u dołu z prawej strony odpowiedniego symbolu (liczbę 1 opuszcza się). Powstaje w ten sposób wzór chemiczny substancji. Podobnie jak symbol pierwiastka przedstawia jeden jego atom (lub gramoatom), tak samo wzór ten symbolizuje jedną cząsteczkę związku lub też ilość proporcjonalną do jego ciężaru cząsteczkowego, np. jedną grarnocząsteczkę. Wzór kwasu siarkowego, H2SO4, oznacza więc nie tylko, że związek ten składa się z wodoru, siarki i tlenu, lecz także, że w skład jego cząsteczki wchodzą 2 atomy wodoru, 4 atomy tlenu i jeden atom siarki, albo biorąc pod uwagę ciężary atomowe tych pierwiastków, że na 98 części Wagowych kwasu przypadają 2 części wodoru, 32 — siarki i 64 ( 164) tlenu. Przerachówując te liczby na procenty znajdujemy, że kwas siarkowy składa się w 2,04% z wodoru, 32,65% z siarki i 65,31% z tlenu.